Po ekshumacjach mauzoleum
Treść
Po zakończeniu prac ekshumacyjnych na Osobowicach we Wrocławiu podjęte zostaną prace nad utworzeniem na cmentarzu specjalnej Kwatery Wojennej Ofiar Terroru Komunistycznego. IPN rozpoczął właśnie drugi i ostatni etap prac ekshumacyjnych.
- Prace ekshumacyjne powinny zakończyć się do końca maja, a przez kolejne pół roku będą prowadzone starania o utworzenie specjalnej kwatery - mówi prof. Krzysztof Szwagrzyk, który z ramienia Instytutu Pamięci Narodowej koordynuje prace.
Jak podkreśla Katarzyna Maziej-Choińska, rzecznik Oddziału IPN we Wrocławiu, drugi etap prac ma doprowadzić do odnalezienia i identyfikacji szczątków około 100 więźniów w kwaterze nr 120 cmentarza Osobowickiego. Profesor Szwagrzyk informuje, że pierwsze szczątki zostały już wydobyte. Obecnie dokonywana jest ich identyfikacja.
Pierwszy etap prac ekshumacyjnych rozpoczął się w październiku 2011 roku. Planowano wówczas wydobyć szczątki około 350 więźniów ofiar systemu komunistycznego, pochowanych w bezimiennych mogiłach. Efekt prac był nieco mniejszy. - Do końca grudnia 2011 roku ekshumowano szczątki 250 więźniów, z czego udało się zidentyfikować 90 proc. pochowanych tam osób - mówi Szwagrzyk, historyk z wrocławskiego IPN.
Drugi etap, którego zakończenie planowane jest najpóźniej na czerwiec, nie oznacza definitywnego zakończenia prac. - Na tym cmentarzu istnieją dwa inne dawne pola więzienne, nr 77 i 102, które od ponad 30 lat są przeznaczone do ponownych pochówków - wskazuje historyk. I dodaje, że częściowo zostały one przebadane dzięki wykorzystaniu wolnej przestrzeni między alejkami i grobami, gdzie udało się odnaleźć mogiły kilkudziesięciu osób.
Finalnym etapem będzie utworzenie na wrocławskim cmentarzu Osobowickim Kwatery Wojennej Ofiar Terroru Komunistycznego. Za jej powstanie odpowiada Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, która na razie o szczegółowych planach nie informuje. Powstanie Kwatery jest możliwe dzięki porozumieniu zawartemu w 2008 roku pomiędzy sekretarzem generalnym Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, wojewodą dolnośląskim, prezydentem Wrocławia oraz dyrektorem Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu.
Równolegle z prowadzonymi pracami ekshumacyjnymi odbywają się pochówki odnalezionych i zbadanych szczątków. Podczas ekshumacji są pobierane materiały do badań genetycznych, które zostały zabezpieczone w Zakładzie Medycyny Sądowej we Wrocławiu.
Na cmentarzu Osobowickim pochowani są m.in. członkowie WiN, oficerowie Wojska Polskiego i żołnierze Armii Andersa, a także uczestnicy Powstań Śląskich i Powstania Warszawskiego, żołnierze Brygady Świętokrzyskiej NSZ oraz uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku.
Zenon Baranowski
Nasz Dziennik Wtorek, 27 marca 2012, Nr 73 (4308)
Autor: au