Polska droga do niepodległości
Treść
CenÄ… za niepodlegÅ‚ość byÅ‚a przelana krew i zbiorowy wysiÅ‚ek wielu pokoleÅ„ Polaków. Marzenie o wolnej ojczyźnie przetrwaÅ‚o 123 lata zaborów. 10 listopada Józef PiÅ‚sudski wysiadÅ‚ w Warszawie na „Przystanku NiepodlegÅ‚ość”. DzieÅ„ później – z rÄ…k Rady Regencyjnej – przejÄ…Å‚ wÅ‚adzÄ™ nad wojskiem.
Polska niepodlegÅ‚ość ma wielu ojców.
– To byÅ‚ wysiÅ‚ek wÅ‚aÅ›ciwie 4-5 pokoleÅ„, jakie musiaÅ‚y żyć w tym czasie bez paÅ„stwa polskiego – zwraca uwagÄ™ prof. Andrzej Nowak, historyk.
Za sprawÄ… powstaÅ„ narodowych myÅ›l o wolnej Polsce przetrwaÅ‚a w sercach Polaków, w domach rodzinnych, gdzie pamięć o wielkiej ojczyźnie nigdy nie umarÅ‚a – wskazuje prof. Wojciech Polak, przewodniczÄ…cy Kolegium IPN.
– Ten duch niepodlegÅ‚oÅ›ci siÄ™ utrzymywaÅ‚ – zaznacza historyk.
Prof. Wojciech Polak przypomina, że 11 listopada to data umowna.
– 10 listopada przyjeżdża do Warszawy zwolniony z internowania w Magdeburgu Józef PiÅ‚sudski. 11 listopada Rada Regencyjna oddaje mu wÅ‚adzÄ™ nad wojskiem – mówi przewodniczÄ…cy Kolegium IPN.
Józef PiÅ‚sudski ogÅ‚asza siÄ™ tymczasowym naczelnikiem paÅ„stwa. W jego rÄ™ku skupia siÄ™ wÅ‚adza wykonawcza i ustawodawcza. Ale wie jedno – że w pojedynkÄ™ nie odbuduje ojczyzny – wskazuje prof. WiesÅ‚aw Wysocki.
– WiedziaÅ‚, że nie bÄ™dzie miaÅ‚ porozumienia z narodowymi demokratami. WiedziaÅ‚, że bÄ™dÄ… jego przeciwnikami, ale staraÅ‚ siÄ™ ich w jakiÅ› sposób wÅ‚Ä…czyć – tÅ‚umaczy historyk.
Józef PiÅ‚sudski widziaÅ‚ w Romanie Dmowskim polskiego przedstawiciela wobec aliantów. Bo obok walki zbrojnej, o polskiej niepodlegÅ‚oÅ›ci zdecydowaÅ‚y dziaÅ‚ania dyplomatyczne.
– Na tych trzech fortepianach grano jednakowymi nutami – zaznacza prof. Wysocki.
Tym trzecim – po PiÅ‚sudskim i Dmowskim – byÅ‚ Ignacy Jan Paderewski.
– Każdy na Å›wiecie wiedziaÅ‚ wtedy, kto to jest Paderewski – podkreÅ›la prof. Wojciech Polak.
I to dziaÅ‚ania Paderewskiego odbiÅ‚y siÄ™ na deklaracji prezydenta Wilsona, który już w styczniu 1918 r. w orÄ™dziu do Kongresu mówiÅ‚ o utworzeniu niepodlegÅ‚ego paÅ„stwa polskiego z dostÄ™pem do morza. Te sÅ‚owa znalazÅ‚y swoje odbicie w Traktacie Wersalskim.
– Gdyby w tej drugiej deklaracji prezydent Wilson nie powiedziaÅ‚, że Polska ma być niepodlegÅ‚ym paÅ„stwem z dostÄ™pem do morza, prawdopodobnie w Wersalu byÅ›my Pomorza nie dostali – dodaje prof. Polak.
NiepodlegÅ‚a Polska wróciÅ‚a na mapÄ™ Europy. TÄ™ historiÄ™, w której naród nigdy nie wyrzekÅ‚ siÄ™ wÅ‚asnej tożsamoÅ›ci, obrazuje spot przygotowany przez PolskÄ… FundacjÄ™ NarodowÄ…. To byÅ‚a dÅ‚uga podróż do domu.
– Polacy nie mieli domu przez 123 lata, a teraz wyobraź sobie, że mija 100 lat odkÄ…d ten dom odzyskali – mówi w spocie amerykaÅ„ski aktor Mel Gibson.
Polska byÅ‚a gotowa na powstanie. Nikt nie wyobrażaÅ‚ sobie upadku trzech zaborców.
– Wszystkie paÅ„stwa zaborcze znalazÅ‚y siÄ™ po przegranej stronie – zwraca uwagÄ™ prof. Wysocki.
– Kto by pomyÅ›laÅ‚ w 1913 r. – zanim wybuchÅ‚a I wojna Å›wiatowa – że za kilka lat trzy najwiÄ™ksze mocarstwa Å›wiatowe nie bÄ™dÄ… istniaÅ‚y – zauważa prof. Polak.
Ale wczeÅ›niej Niemcy, Austro-WÄ™gry i Rosja podpisaÅ‚y Traktat Brzeski. To byÅ‚a zmowa niemiecko-bolszewicka – zaznacza prof. WiesÅ‚aw Wysocki i dodaje, że już na dobre Polacy odwrócili siÄ™ od zaborców.
– To byÅ‚o sprzedanie Polski, niektórzy mówili o czwartym rozbiorze – mówi historyk.
Jednak ten kolejny cios – wymierzony w PolskÄ™ – ostatecznie nie pozbawiÅ‚ nas niepodlegÅ‚ego paÅ„stwa.
– NaprawdÄ™ najgÅ‚ówniejszÄ… przyczynÄ… to byÅ‚a Opatrzność Boża – podkreÅ›liÅ‚ prof. Wojciech Polak, przewodniczÄ…cy Kolegium IPN.
16 listopada Józef PiÅ‚sudski wystosowaÅ‚ depeszÄ™ do paÅ„stw Ententy, w której poinformowaÅ‚ o powstaniu niepodlegÅ‚ej Polski. Za tÄ… niepodlegÅ‚oÅ›ciÄ… – obok PiÅ‚sudskiego, Dmowskiego i Paderewskiego – staÅ‚ caÅ‚y naród – zaznacza prof. Andrzej Nowak.
– I PiÅ‚sudski, i Dmowski, i DaszyÅ„ski – tutaj odwoÅ‚ujemy siÄ™ do nowej grupy spoÅ‚ecznej robotników, którzy nie odwrócili siÄ™ przeciwko Polsce, ale o PolskÄ™ walczyli, chÅ‚opi reprezentowani przez Witosa – wskazaÅ‚ historyk.
Ale też Ślązacy i Wielkopolanie reprezentowani przez Wojciecha Korfantego
– To wÅ‚aÅ›nie jest ten zbiorowy wysiÅ‚ek – tÅ‚umaczy prof. Andrzej Nowak.
Zbiorowy wysiÅ‚ek, który przez ostatnie 100 lat polskiej niepodlegÅ‚oÅ›ci pozwalaÅ‚ nam tÄ™ niepodlegÅ‚ość utrzymać. Bo to naród przelewaÅ‚ krew na frontach II wojny Å›wiatowej, to naród budziÅ‚ siÄ™ w latach ‘80, by ostatecznie rozprawić siÄ™ z komunizmem.
TV Trwam News/RIRM
ŹródÅ‚o: radiomaryja.pl, 11 listopada 2018
Autor: mj
Tagi: 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości